Afhankelijkheid van de hotelsector
Het gevolg van deze evolutie is evenwel dat logiesaanbieders in België in sterke mate afhankelijk zijn geworden van deze Booking.com-reus. Booking.com heeft intussen een machtspositie verworven op de markt en maakt daar handig gebruikvan om hoteliers verregaande regels en voorwaarden op te leggen. De meest frappante voorbeelden van het aanwenden van deze dominante marktpositie zijn (i) het aanrekenen van belangrijke commissies (tussen de 12 en 25% op de geafficheerde kamerprijzen) aan de participerende hotels, (ii) de beschikbaarheidspariteit (er moeten minstens evenveel kamers worden aangeboden aan Booking.com als er rechtstreeks of via een andere boekingsagent worden aangeboden), (iii) de prijspariteit (het verbod voor de hotelier om de kamers via een ander kanaal goedkoper aan te bieden, bijvoorbeeld via e-mail, de eigen website of zelfs aan binnenwandelend cliënteel) alsook de weigering om de e-mailadressen van de gasten door te geven aan de hoteliers.
De hotelsector, die zich in een sterk afhankelijke positie bevindt ten opzichte van deze online aanbieders, ondergaat momenteel deze onevenwichtige voorwaarden. Deze handelswijze roept vragen op naar het misbruik door Booking.com van het economisch evenwicht ten opzichte van de hoteliers en zelfs de rechtmatige mededinging.
(Gedwongen) bijsturing op Europees vlak
Recent gaan er dan ook stemmen op om dergelijke praktijken, voornamelijk in het kader van de prijspariteit, aan banden te leggen. Zo verbiedt de Wet Macron in Frankrijk reeds de off- en online prijspariteitsvoorwaarde en werd in Duitsland de prijspariteit verbannen door een princiepsrechtszaak tegen de online aanbieder HRS.
Gelet op de Europese kentering die stilaan haar intrede doet en de afspraken die reeds werden gemaakt met de Franse, Italiaanse en Zweedse mededingingsautoriteiten heeft Booking.com inmiddels wel reeds enkele algemene wijzigingen doorgevoerd in haar beleid, waardoor de pariteitseisen inzake beschikbaarheid en tarifering minder prominent aanwezig zijn. Deze ‘toezeggingen’ door Booking.com houden onder andere in dat de hoteliers ontslaan worden van de verplichting om aan Booking.com hetzelfde tarief, aantal hotelkamers en bijzondere aanbodvoorwaarden toe te staan als deze die aangeboden worden via concurrerende platformen of andere aanbrengkanalen.
Ook in België beweegt er wat. Zo heeft Vice-eersteminister Kris Peeters aan de Belgische mededingingsautoriteiten advies gevraagd over (i) de eisen in verband met tariefpariteit, beschikbaarheid van hotelkamers en aanbodvoorwaarden van Booking.com, (ii) de pariteitseisen gesteld door concurrenten van Booking.com, (iii) de toezeggingen van Booking.com in het raam van de beslissingen van de Franse, Italiaanse en Zweedse mededingingsautoriteiten en (iv) de mogelijkheid om deze toezeggingen in België toe te passen. Ook de hotelfederaties hebben het onderwerp inmiddels aangekaart bij de Belgische Mededingingsautoriteiten om aldus de druk op te voeren. De dominante marktpositie van Booking.com en de opgelegde prijspariteitsvoorwaarde leiden tot een inperking van de vrije concurrentie en een opwaartse druk op de prijzen. De hoteluitbater zal om zijn margeverlies wegens de verschuldigde commissie te compenseren immers geneigd zijn een hogere kamerprijs aan te rekenen of de prijs van de nevendiensten te verhogen. Daarenboven mag de hoteluitbater wegens de prijspariteitsvoorwaarde geen lagere prijs aanbieden aan klanten die rechtstreeks boeken, hetgeen evenmin ten goede komt aan de consument.
Dit alles maakt echter pijnlijk duidelijk dat er dringend nood is aan een algemeen structureel en wettelijk optreden ter regulering van de voorwaarden die door online bookingplatformen maximaal mogen worden opgelegd aan hoteluitbaters, waarbij een evenwicht wordt gezocht tussen de belangen van de consument, de hoteluitbater en de tussenpersonen.